Książka przyjaciółką człowieka

   Całe stulecia książka kształtowała umysły naszych przodków i była nieodzownym elementem wpływającym na kulturę różnych epok. Mimo że dostęp do niej był ograniczony, treści zawarte w książkach zmieniały świat i były motorem jego postępu w każdej dziedzinie życia.

   Badania Zakładu Badań Czytelnictwa Biblioteki Narodowej  oraz  Ośrodka Badania Opinii Publicznej  wykazały, że stajemy się społeczeństwem, które czyta coraz mniej. To bardzo złe prognozy zwłaszcza, gdy uzmysłowimy sobie jak ważne funkcje spełnia czytanie w życiu człowieka.

   Gdybym miała snuć opowieść o tym dlaczego warto czytać książki, zaczęłabym od dziejów informacji międzyludzkiej począwszy od rysunków naskalnych aż do książki drukowanej. 

Człowiek z Cro-Magnon ok. 29 000 r. p. n. e. 

       Rysunki w grocie Lascaux (Akwitania) we Francji powstały ok. 15 000 r. p. n .e.

Riesencodex Hildegarda z Bingen ok. XII w.

  

    Wtrąciłabym też wiadomości o najstarszych książkach zarówno na świecie jak i w Polsce, a także o jej współczesnych formach niedrukowanych. 

Najstarsza książka w Polsce znajduje się w Bibliotece Katedralnej w Gnieźnie. Nosi ona datę: 800 r.

 

E-book

 Ważna byłaby tu też definicja samego czytania oraz informacja nie tylko o jego wpływie na zasób wiedzy człowieka, ale i o jego oddziaływaniu terapeutycznym oraz w jaki sposób  może ono pomagać w życiu m. in. o biblioterapii.

Forbidden_Fruit_by_George_A._Reid,_1889

Carl_Spitzweg 1850 Mól książkowy

W księgarni

 

   

Biblioterapia - Anker-_Die_Andacht_des_Grossvaters_1893

 

   Brytyjski historyk  George M. Travelyan  (1876-1962) powiedział: "Wykształcenie dało ludziom umiejętność czytania, ale nie nauczyło ich umiejętności wyboru lektury. To właśnie jest źródłem sukcesu brukowej literatury" . Ważne więc jest wskazanie na kilka źródeł, z których można czerpać wiadomości o książkach wartych przeczytania. Na świecie i w Polsce  istnieje  wielu akcji, które propagują czytanie  i dowodzą o szacunku dla książki. 

Warszawskie Targi Książki 2011 r.

Książka

Czemu książka stoi niema?

Może o czym mówić nie ma?

Jej literek czarne rządki

smutne jak jesienne grządki.

Czemu taka nudna, pusta,

jakby jej zamknięto usta?

Aż tu nagle, moja miła,

niema książka przemówiła.

I gadała, i śpiewała,

czego nie opowiadała!

O przygodach, awanturach,

ptakach, kwiatach, morzach, górach.

Gdzie to wszystko w niej mieszkało?

Jak to wszystko w niej drzemało?

Chyba nie ma o co pytać:

nauczyliśmy się czytać.

Anna Kamieńska (1920-1986)

Książka czeka

Książka nas uczy , książka cieszy ,

czasem zadziwi

nas niemało

albo po prostu tak rozśmieszy ,

jakby się dobry

żart słyszało.

Książka też mądrze nam doradza

różne wskazówki ,

wzory daje.

Książka w szeroki świat wprowadza ,

dalekie z nami

zwiedza kraje.

Lubimy książkę-przyjaciółkę.

Wiesz co ci powiem?

Nie odwlekaj.

Masz trochę czasu? Spójrz na półkę ,

sięgnij po książkę!

Książka czeka!

Hanna Łochocka

Książka

Gdy starą książkę szanujesz, podarte kleisz stronice,
to ci się nisko kłania podróżnik, uczony lub rycerz,
to ci dziękują Tatry i węgiel kopalń głębokich,
Wawel i morze, co w dali falami liże obłoki.

Gdy książce zmieniasz okładkę, żeby nie była podarta,
to ci się słońcem uśmiechnie na czystych, mądrych kartach
i wszystko stanie się jasne, i wszystko powie ci ona,
i będziesz na lekcji "śpiewał". Nie wierzysz, to się przekonaj!

Te domy, miasta, fabryki, wagonów długi szereg
pomogły rękom zbudować linijki czarnych literek.
Przygoda wiatrem pachnąca, historii tęczowa wstążka,
nauka, stary przyjaciel - to wszystko twoja książka.

Witold Michalski (ur.1921)

Pochwała książki

(fragmenty)

[...] Lubię te księgi, co na półkach drzemią

I milczą mądrze, bo już wszystko wiedzą

Co jest na ziemi i co jest pod ziemią

I co się dzieje za tą ziemską miedzą,

Gdzie gwiazdobiory, komety i słońca

Toczą się w przestrzeń, która nie ma końca.

Lubię te księgi, które z wiek po wiek

Gromadzi skrzętnie na półkach bibliofil,

Bo każda inną ma twarz tak jak człowiek,

Bo każda inny ma duchowy profil

I są zwierciadłem, w którym się odbija

Wszystko co wieczne i co nie przemija.

[...] Są książki takie jak dzieci figlarne,

Gdy się je razem na murawę puści –

Są książki smutne, melancholią czarne,

 w których się dusza ludzka zaczeluści...

Takie co słońca przesypują złoto,

I takie które tęsknią za tęsknotą.

Przyjaźń przeminie po pierwszym upiciu,
Miłość się urwie najkraśniejszej wstążce,
Za mało mamy pięknych spotkań w życiu,
Lecz najpiękniejsze zawdzięczamy książce.
W godzinach smutku, tęsknoty, wesela,
Wracamy do niej jak do przyjaciela.

Księgo! tyś źródłem z którego wytryska
Strumień człowieczej nieśmiertelnej myśli.
Czas przez ruiny idzie i zwaliska,
Lecz twego trwania nigdy nie przekreśli.
Bowiem się z ducha wiedzie twa potęga -
Mijają ludzie, pozostaje księga.

Henryk Zbierzchowski  (1881-1942)

Mogłabym jeszcze przytoczyć kilka wierszy o książce równie pięknych, ale może przy innej okazji...

   Istnieje wiele argumentów, które potwierdzają,  że warto czytać książki; że wynika z tego korzyść zarówno dla człowieka indywidualnie jak i dla całego narodu.

   Jim Trelease, amerykański propagator czytania dzieciom , autor książki „Read-Aloud Handbook” (Podręcznik głośnego czytania) napisał:  „Naród, który mało czyta, mało wie. Naród, który mało wie, podejmuje złe decyzje — w domu, na rynku, w sądzie, przy urnach wyborczych. Niewykształcona większość może przegłosować wykształconą mniejszość — to bardzo niebezpieczny aspekt demokracji”. 
   W skrócie powiedziałabym, że:

   Kto mało czyta  - mało wie; kto mało wie, często źle myśli,  kto źle myśli – źle wybiera; kto źle wybiera - źle żyje. 

   W jeszcze większym skrócie, wobec powyższego: 

   Kto mało czyta - jest duże prawdopodobieństwo, że źle żyje.